Wat is Tinnitus?

Tinnitus of oorsuizen is het horen van een geluid zonder de aanwezigheid van een overeenkomende geluidsbron in de omgeving, daarom spreekt men ook van een 'fantoomgeluid'. Dit fenomeen komt bij 15% tot 20% van de bevolking voor.

Algemeen komt oorsuizen meer voor bij mannen dan bij vrouwen en wordt het vaker in het linker dan in het rechter oor waargenomen. Het komt ook frequenter voor bij mensen met gehoorverlies dan bij normaal horenden en vaker bij ouderen dan bij jongeren. De meeste mensen met tinnitus kunnen een normaal leven leiden en hebben slechts beperkt last van het geluid maar voor 20% onder hen is de aandoening echter onleefbaar.

Soorten Tinnitus

Tinnitus kan worden onderverdeeld in twee grote groepen: pulsatiele en niet-pulsatiele tinnitus.
De oorzaak van pulsatiele tinnitus, welke synchroon is met de hartslag of de ademhaling, ligt meestal niet in een slecht functionerend auditief systeem, maar is eerder mechanisch van aard.

Bij niet-pulsatiele tinnitus is het vinden van de oorzaak niet zo evident. De meest gekende reden is een verminderd binnenkomen van informatie via het auditief systeem (gehoorverlies). Maar ook stress kan een belangrijke rol spelen in de ontwikkeling van tinnitus.

Soms ontstaat tinnitus zonder een echt aanwijsbare reden of zijn er zelfs meerdere oorzaken aan te tonen. Al wordt tinnitus (meestal) waargenomen in het oor, het zijn de hersenen die het geluid genereren.

Verwerking van het brein

Er bestaan verschillende routes hoe auditieve informatie in het menselijk brein wordt overgebracht. Het geluid, dat uit mechanische trillingen in de lucht bestaat, wordt via het oor, het trommelvlies en de gehoorbeentjes doorgegeven naar het slakkenhuis. Daar worden de trillingen door haarcellen omgezet in elektrische prikkels die via de gehoorzenuw naar de hersenstam worden vervoerd.

Niet elk vervelend geluid vinden we even erg of niet alle pijn is onuitstaanbaar. Er bestaat een systeem in de hersenen dat onderdrukkend werkt als een soort rem. Dit geluidsonderdrukkende systeem is waarschijnlijk actiever bij mensen die minder last ondervinden van hun tinnitus.

Het karakter en de mate waarin het oorsuizen als storend wordt ervaren heeft dus vooral te maken met welke hersengebieden betrokken zijn in het ‘tinnitusnetwerk’.

Tinnitus symptoom of syndroom?

Het verschil tussen het tinnitus symptoom en het tinnitus syndroom ligt in de aard van de ervaring en de impact ervan op het dagelijks leven.

Het tinnitus symptoom verwijst naar de waarneming van een geluid, zoals een piep, zoem, suizen of ruis, in de oren of in het hoofd, zonder dat er een externe geluidsbron aanwezig is. Het is een subjectieve gewaarwording die alleen door de persoon met tinnitus wordt ervaren.

Het tinnitus syndroom daarentegen omvat niet alleen het symptoom van tinnitus zelf, maar ook de gevolgen en beperkingen die het kan hebben op verschillende aspecten van het dagelijks leven. Dit kan variëren van emotionele en psychologische impact, zoals angst, depressie, slaapstoornissen en verminderde concentratie, tot sociale en functionele beperkingen, zoals moeite met communiceren, problemen op het werk of in relaties, en vermindering van de algehele levenskwaliteit.

Hoe werkt coaching met Rescripting bij Tinnitus?

Voor een coaching met Rescripting hoeft niet vastgesteld te worden wat de oorzaak van het oorsuizen is. De volledige naam van deze coachingsmethode is  Perceptuele Imaginairy Rescripting. Dit houdt in dat op basis van de perceptuele kenmerken (zintuigen + visualisatie) vragen geworden gesteld die leiden naar het denkbeeldige (imaginairy). Het denkbeeldige is de wetenschappelijke naam voor de fantasiewereld. De fantasiewereld is in staat om informatie in het neurologisch systeem te herschrijven (rescripten). De basis voor deze methode is al gelegd rond 1.900 door Pierre Janet. Deze methodiek is erkende behandelmethode in de psychologie en psychiatrie en evidence based voor o.a. traumabehandelingen en slaapstoornissen. Ondanks dat de behandeling evidence based is wordt het wetenschappelijk nog steeds als experimenteel beschouwd. 

Is het aanpakken van Tinnitus dan zo simpel?

De aanpak lijkt simpel. Er is meer dan 30 jaar ontwikkeling gegaan in deze coachingsmethode. Sedert 10-15 jaar wordt het ook ingezet bij bijvoorbeeld Somatisch Onverklaarbare Klachten, Niet Aangeboren Hersenletsel en Tinnitus. Het is een gespreksmethodiek die werkt volgens een duidelijk protocol en vraagt veel beoefening aan de kant van de coach. De vragen moeten snel gesteld worden anders raakt iemand uit zijn concentratie. Vaak zijn er bij Tinnitus andere mentale klachten als angsten, trauma's of zelfs een vol hoofd. Juist bij Tinnitus is het belangrijk om zelf te snappen hoe het brein werkt. Alleen dan ben je in staat dit zelf te beïnvloeden. Daarom is het belangrijk om eerst te begrijpen hoe je hoofd werkt alvorens direct de tinnitus aan te pakken.

Er is een aanzet tot wetenschap gegeven. Deze vorm van coaching heeft recent haar eerste internationale publicatie verkregen voor angsten en trauma's bij kinderen met uitstekende resultaten. Tot op heden (meer dan 30 jaar) zijn er geen negatieve bijwerkingen bekend. Een Nederlandse huisarts uit Barneveld noemt deze aanpak voor o.a. Tinnitus een "wondermiddel". Hij roept op tot versnelde opname in het Nederlandse zorgsysteem.

Kan de Tinnitus volledig verdwijnen?

Door op de juiste manier deze methode toe te passen kunnen mensen zelf hun tinnitus onder controle houden. Belangrijk is dat alle overige mentale klachten ook aangepakt worden zoals bijvoorbeeld angsten, slaapproblemen en een vol hoofd. Daarna is een cliënt pas in staat om zelf aan zijn tinnitus te werken. In veel gevallen zijn de klachten voor het grootste deel verdwenen. Het is mogelijk dat  er later wel weer andere fluittonen of geluiden komen opzetten. Deze kun je op dezelfde wijze zelf in controle houden. Er is nog geen wetenschappelijke data bekend van deze aanpak.

Van de berichten die ik hoor is dat bij ca. 50-60% een significante vermindering van de klachten mogelijk is. Gezien er een veelvoud van klachten de oorzaak kan zijn is het belangrijk altijd andere medische oorzaken uit te sluiten en hiervoor een arts te raadplegen.